Ταξίδι με ΚΤΕΛμπους Στη Σκιάθο [Μέρος V]

             Επόμενη επίσκεψη ήταν στο Σκιαθίτικο Σπίτι.

            Μέσα στα στενά δρομάκια, πάνω στον παλιό κεντρικό δρόμο χτισμένο το 1910 το Σκιαθίτικο Σπίτι έχει ανοίξει τις πόρτες του για να υποδεχτεί τους επισκέπτες του νησιού.

            Η είσοδος δε θύμιζε σε τίποτα ένα λαογραφικό μουσείο. Η πόρτα της αυλής ανοιχτή, ο φωτισμός στον ολάνθιστο κήπο παρέμενε χαμηλός και, μόλις πατούσες στο κατώφλι, αισθανόσουν περισσότερο ως ένα φιλικό πρόσωπο που περνούσε από τη γειτονιά και σκέφτηκε να μπει να πει μια καλησπέρα, παρά ως επισκέπτης του μουσείου. Οι οικοδεσπότες, με το χαμόγελο στα χείλη, σε περιμένουν για να σε ξεναγήσουν στην ιστορία της οικογένειας και του νησιού.

            Ακόμα και αν είναι η πρώτη φορά που θα το επισκεφθείς, το περιβάλλον μοιάζει οικείο, γιατί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο κάπως φέρνει αναμνήσεις από  τα σπίτια των γιαγιάδων μας. Οι συνήθειες των ανθρώπων και η μόδα της εποχής μπορεί να διέφερε σε κάθε μέρος της Ελλάδος, αλλά τότε – όπως και σήμερα – συναντούσαμε ομοιότητες.

Μέσα στο σπίτι όλα τα φώτα αναμμένα σα να ήταν γιορτή, όπως τότε που όταν γιόρταζε κάποιος από την οικογένεια, άναβαν όλα τα φώτα και η πόρτα παρέμενε ανοιχτή για να υποδεχτούν όλους όσοι πήγαιναν για να ευχηθούν.

Στο μπουφέ, σερβίτσια και ποτηράκια για διαφορετική χρήση – άλλο για το κρασί, άλλο για το λικέρ, άλλο για το τσίπουρο. Όσο μεγαλύτερη η περιεκτικότητα του οινοπνεύματος, τόσο στένευε το στόμιο του ποτηριού για να μη μεθούν με την μυρωδιά.  Τα σερβίτσια, τα πιάτα από τα ταξίδια και τα φλιτζανάκια με το αντίστοιχο πιατελάκι.

Έχω μια ιδιαίτερη αγάπη στα φλιτζανάκια. Μου θυμίζουν τα απογεύματα που η γιαγιά μου έψηνε έναν ελληνικό μέτριο και τον συνόδευε με ένα μπισκότο γεμιστό Παπαδοπούλου. Απολάμβανε το καφεδάκι της στο καθιστικό και έπειτα διάβαζε ένα βιβλίο ή παρακολουθούσε τηλεόραση. Ήταν η στιγμή που ξαπόσταινε από τις δουλειές της ημέρας.

Τα εργόχειρα κοσμούσαν τα σκαλιστά, βαριά έπιπλα, που αν έκλεινες τα μάτια είχαν να σου αφηγηθούν μια ιστορία – από τη δημιουργία τους, όταν ο επιπλοποιός τα σχεδίαζε κι έπειτα, έπιανε το ξύλο και το σκάλιζε με αγάπη ως τις μέρες στο χώρο του ιδιοκτήτη τους, φορεσιές που κάποτε ήταν τα ρούχα των γυναικών και αναλόγως την ηλικία τους, την οικογενειακή τους κατάσταση, διαφοροποιούνταν. Πίσω από τον καναπέ, το ραδιόφωνο με τις λυχνίες που ακόμα και σήμερα λειτουργεί κανονικά και στη μέση το τραπέζι με το στρωμένο τραπεζομάντηλο και τις σκαλιστές καρέκλες που σου δημιουργούν την αίσθηση της φιλοξενίας.

Ανεβαίνοντας τη σκάλα, ο αργαλειός με τα υφαντά και τα πλεκτά κουκλάκια με το όνομα, το οποίο ήθελε η πεθερά να δοθεί στο εγγόνι, κεντημένο στο καπέλο τους. Διάφορα αναμνηστικά από τον πόλεμο και το ταξίδι του παππού στην Αμερική και απέναντι η κρεβατοκάμαρα. Εκεί όπου φυλάσσεται το μπαούλο με τα προικιά και το νυφικό νυχτικό της γιαγιάς.

Βγαίνοντας από εκείνο το ζεστό, πέτρινο σπίτι, βρεθήκαμε στην αυλή. Εκεί είχαμε την ευκαιρία να δούμε διάφορα εργαλεία και κουδούνια που αντιστοιχούσαν σε διαφορετικό είδος ζώου, τη μυλόπετρα, το πράσινο σαπούνι, το φαναράκι της προξενήτρας, την κεραμική λεκάνη ζυμώματος…

Η ξενάγηση στο σπίτι ήταν τόσο απολαυστική που δεν μας έκανε καρδιά να φύγουμε. Δίνεται η ευκαιρία στον επισκέπτη, με έναν ευχάριστο τρόπο, να μαθαίνει την σκιαθίτικη παράδοση, αρκετά στοιχεία της οποίας υπήρχαν έντονα όχι μόνο στο νησί, αλλά σε όλη τη χώρα. Νοερά ταξιδεύεις στους περασμένους αιώνες και ένα τέτοιο ταξίδι δεν μπορεί παρά να είναι συγκινητικό, καθότι οι μνήμες είναι κοινές και προέρχονται από τους ανθρώπους που αγαπήσαμε και τώρα έχουν μια θέση ανάμεσα στα αστέρια. Και όσα εμείς δεν προλάβαμε να ζήσουμε, αποτελούν τις ρίζες μας. Δεν είμαστε τίποτα περισσότερο από καρποί ενός δέντρου που διαρκώς αναπτύσσεται και στη δική μας θέση, αργότερα θα βρίσκονται άλλοι και εκείνοι θα αφηγούνται ιστορίες για εμάς, για τους γονείς μας, τους παππούδες και το ταξίδι στο παρελθόν θα τους φέρνει κοντά στις ρίζες του δέντρου τους.  

 

 [… συνεχίζεται…]